Nowe badania zaskakują: więcej grania = wyższe IQ?

Przez lata gry wideo były przedstawiane jako zagrożenie dla rozwoju dzieci – obwiniane o rozkojarzenie, uzależnienie, a nawet spadek wyników w nauce. Tymczasem najnowsze badania międzynarodowego zespołu naukowców z Holandii, Niemiec i Szwecji pokazują zupełnie inny obraz. Dzieci, które spędzały więcej czasu na graniu, wykazywały wzrost poziomu inteligencji – średnio o 2,5 punktu IQ więcej niż ich rówieśnicy.

Badanie na prawie 10 tysiącach dzieci

Analizie poddano dane zebrane w ramach amerykańskiego programu ABCD (Adolescent Brain Cognitive Development), który objął 9 855 dzieci w wieku 9–10 lat. Uczestników badano pod kątem szeregu zdolności poznawczych – od rozumienia tekstu, przez przetwarzanie informacji wizualno-przestrzennych, aż po pamięć roboczą i myślenie nieszablonowe. Porównano poziom inteligencji dzieci po dwóch latach – uwzględniając czynniki genetyczne i środowiskowe.

Wyniki? Dzieci grające w gry wideo ponadprzeciętnie osiągnęły średnio o 2,5 punktu IQ więcej niż wynosił naturalny wzrost u dzieci z grupy kontrolnej.

Czym różni się granie od innych form ekranowych?

Co ciekawe, oglądanie telewizji i korzystanie z mediów społecznościowych nie miało istotnego wpływu na IQ. To właśnie gry wideo – aktywne, interaktywne i wymagające myślenia – wydają się wspierać rozwój zdolności poznawczych u najmłodszych.

Jak tłumaczy neurolog Torkel Klinberg z Instytutu Karolinska w Szwecji:

„Nasze wyniki potwierdzają tezę, że czas spędzony przed ekranem zazwyczaj nie osłabia zdolności poznawczych dzieci. Wręcz przeciwnie – granie w gry wideo może faktycznie pomóc w zwiększeniu inteligencji”.

Jakie gry badano?

Badanie nie rozróżniało typów gier – oznacza to, że zarówno proste gry mobilne, jak i bardziej złożone produkcje konsolowe mogły mieć podobny wpływ na rozwój mózgu dzieci. To otwiera furtkę dla kolejnych badań – naukowcy przyznają, że trzeba dokładniej zbadać wpływ różnych gatunków gier, poziomu trudności czy długości sesji grania.

Inteligencja – cecha plastyczna, a nie „na zawsze”

Wnioski z badań niosą również ważne przesłanie dla rodziców i pedagogów: inteligencja nie jest cechą wrodzoną i niezmienną, jak często się sądzi. Może być rozwijana – a interaktywne środowiska, takie jak gry, mogą być jednym z narzędzi wspierających ten proces.

Science Alert zwraca uwagę, że wzrost IQ może być skutkiem konieczności podejmowania decyzji, analizowania danych i rozwiązywania problemów w czasie rzeczywistym – a to są właśnie kompetencje intensywnie angażowane w grach.

Uwaga: to nie znaczy, że wszystko wolno

Naukowcy zastrzegają, że choć wyniki są obiecujące, nie oznacza to, że dzieci powinny spędzać nieograniczoną ilość czasu na graniu. Jak zawsze – liczy się balans. Nadmierna ekspozycja na ekran, niezależnie od rodzaju treści, może prowadzić do problemów ze snem, koncentracją czy aktywnością fizyczną.

Ważny wniosek? Nie chodzi o to, ile czasu dziecko spędza przed ekranem, ale JAK z niego korzysta. I co ważniejsze – z kim o tym rozmawia.