Prawie połowa młodych Polaków nie wierzy, że demokracja to najlepszy ustrój

Jak donosi The Guardian, z najnowszego badania przeprowadzonego w Europie wynika, że młode pokolenie coraz bardziej sceptycznie ocenia demokrację jako najlepszy możliwy ustrój. Szczególnie niski poziom poparcia odnotowano w Polsce, Francji oraz w Hiszpanii. Jedynie połowa młodych Francuzów i Hiszpanów uważa demokrację za optymalną formę rządów, a w Polsce odsetek ten spada do zaledwie 48%. Najwyższy poziom zaufania do demokracji zaobserwowano w Niemczech – aż 71%.

Rosnące poparcie dla rządów autorytarnych

Z badania wynika również, że aż 21% młodych Europejczyków byłoby skłonnych zaakceptować rządy autorytarne w pewnych okolicznościach. Największe poparcie dla takich rozwiązań jest we Włoszech (24%), zaś najniższe w Niemczech (15%). We Francji, Hiszpanii i Polsce wskaźnik ten wynosi 23%.

Obojętność i apatia polityczna

Blisko 10% respondentów deklaruje obojętność wobec tego, czy ich kraj jest demokratyczny, a kolejne 14% nie potrafi określić swojego stanowiska. Thorsten Faas z Wolnego Uniwersytetu w Berlinie zauważa, że wśród młodych osób identyfikujących się jako prawicowe i jednocześnie odczuwających trudności ekonomiczne, poparcie dla demokracji drastycznie spada – nawet do 33%.

Obawy o przyszłość demokracji

Aż 48% ankietowanych obawia się, że demokracja w ich kraju jest zagrożona. Największy niepokój panuje w Niemczech (61%), gdzie osłabienie gospodarki i wzrost popularności partii skrajnie prawicowych szczególnie niepokoi młodzież.

Zmiana postrzegania siły Europy

Młodzi Europejczycy zauważają zmieniający się globalny układ sił, szczególnie pod wpływem powrotu Donalda Trumpa do Białego Domu, wzrostu znaczenia Chin oraz wojny Rosji przeciwko Ukrainie. Tylko 42% ankietowanych uważa UE za jednego z trzech najważniejszych światowych graczy. Najwyższy wskaźnik tej opinii jest w Wielkiej Brytanii (50%), gdzie 73% młodych opowiada się za ponownym wejściem do Unii.

Ideologiczna polaryzacja i podział płciowy

Polaryzacja polityczna narasta także wśród młodych Europejczyków, przy czym wyraźny jest podział płciowy. Kobiety w Niemczech, Francji i Włoszech coraz częściej identyfikują się z progresywnymi wartościami, natomiast młodzi mężczyźni w Polsce i Grecji stają się bardziej konserwatywni. Rośnie także poparcie dla zaostrzenia polityki migracyjnej – od 26% w 2021 roku do 38% obecnie.

Krytyczne spojrzenie na Unię Europejską

Większość młodych Europejczyków nadal widzi przyszłość swojego kraju w UE, jednak aż 39% uważa, że Unia nie jest szczególnie demokratyczna, a tylko 6% twierdzi, że ich rządy narodowe funkcjonują dobrze i nie wymagają większych zmian. Zdaniem ponad połowy badanych (53%) UE skupia się zbytnio na szczegółach, zamiast na rozwiązywaniu poważnych problemów gospodarczych czy bezpieczeństwa.

Klimat czy gospodarka?

Pomimo silnego poparcia dla ochrony klimatu wśród młodzieży, tylko jedna trzecia ankietowanych uważa, że kwestie środowiskowe powinny mieć pierwszeństwo przed wzrostem gospodarczym. Liczba ta spadła z 44% w 2021 roku.

Badanie przeprowadzono w kwietniu i maju 2025 roku na grupie ponad 6700 młodych ludzi (16-26) z Wielkiej Brytanii, Niemiec, Francji, Hiszpanii, Włoch, Grecji i Polski na zlecenie Fundacji Tui przez instytut YouGov.